Bitki Besin Eksiklikleri
Çoğu zaman bitkilerin besin eksikliği olduğu görülür. Azot, kalsiyum, fosfor, potasyum, kükürt, magnezyum ve demir bitkilerin ihtiyaç duyduğu en önemli besin maddeleridir. Bitkilerinizde bu elementlerden birinin eksikliği ciddi bir sorun oluşturabilir. Kahverengi lekeler, sarı lekeler, yanmış yapraklar ve düşen yapraklar sadece birkaç örnektir. Bitkilerinizin yaprakları size her eksikliğin belirtisini farklı şekillerde gösterecektir. Onları iyi izleyin.
Besin eksiklik makalemizde, her bir besin maddesi hakkında arka plan bilgisi sağlayarak eksikliğin belirtilerini, gelişimini ve nedenlerini açıklamaya çalıştık. Okuduktan sonra fark edeceğiniz üzere bazı elementlerin fazlalığı, bazı elementlerin emilimini zorlaştırıp eksikliğe sebep olabileceği göreceksiniz. Bu durumda tek parçalı mono besinlerle çözme ulaşmak en iyi yöntem olacaktır. Bitkileriniz besin eksikliği çekiyorsa Canna markasının mono besinlerine göz atabilirsiniz. www.growsanat.com sitemizde Canna mono besinleri satın alabilirsiniz. Aşağıda en sık karşılaşılan eksiklikleri bulacaksınız ve eksiklikleri giderebileceğiniz bazı çözümler sunacağız.
1. Kükürt (S) Eksikliği
Kükürt, bir dizi protein, hormon ve B1 vitamini gibi vitaminlerin moleküler yapı taşlarından biridir. Tohumlar ve hücre sıvısı gibi birçok önemli bitki dokusunda meydana gelir. Sülfat formundaki kükürt, bitkinin ve toprağın su dengesinde önemli rol oynar.
Kısaca kükürt hakkında
Kükürt nedir ve ne işe yarar?
Kükürt bir dizi protein, hormon ve vitaminin moleküler yapı taşlarından biridir.
Bitkinin ve toprağın su dengesinde önemli rol oynar.
Kükürt eksikliğinin belirtileri nelerdir?
Yaprakların renginin değişmesi.
Yaprak saplarında güçlü mor renk değişikliği.
Kükürt eksikliği durumunda ne yapabilirsiniz?
Daha düşük pH.
Kükürt ekleyin.
Kükürt eksikliğin belirtileri
Bekleyebileceğiniz ilk belirtiler genç yapraklarda açık yeşil renk değişimleridir. Ancak pratikte ilk belirtilerin çoğunlukla yaşlı yapraklarda görüldüğü gözlemlenmektedir.
Kükürt eksikliğin gelişimi
Bir veya daha fazla büyük/yaşlı yaprakta açık yeşil renk değişikliği.
Yaprak saplarında güçlü mor renk değişikliği.
Daha fazla yaprak renk değiştirir ve açık yeşil renk, koyu sarı bir renk değişikliğine yol açar.
Noksanlığın çok şiddetli olduğu durumlarda bitkide mor saplı ve çok sayıda koyu sarı yaprak oluşur. Ayrıca büyüme ve çiçeklenme de engellenir.
Kükürt eksikliği nedenleri
Açık tarla yetiştiriciliğinde kükürt noksanlığı nadiren ortaya çıkar. PH değeri çok yüksek olduğunda veya toprakta çok fazla kalsiyum olduğunda saksı toprağında kükürt eksikliği meydana gelebilir.
Kükürt eksikliğine çözüm
Ortamın pH'ını kontrol edin ve gerekiyorsa düşürün. Düşük pH değerinde bitkinin kükürdü emmesi daha kolaydır.
Toprağa magnezyum ve kükürt ekleyin.
2. Potasyum (K) Eksikliği
Potasyum, suyun taşınmasını ve stomaların açılıp kapanmasını içeren tüm faaliyetler için gereklidir. Potasyum bitkinin gücünü ve kalitesini sağlar ve karbonhidrat sistemi gibi sayısız diğer süreçleri kontrol eder.
Kısaca potasyum hakkında
Potasyum nedir ve ne işe yarar?
Potasyum bitkinin sağlamlığını ve kalitesini sağlar.
Karbonhidrat sistemi gibi sayısız diğer süreçleri kontrol eder.
Potasyum eksikliğinin nelirtileri nelerdir?
Yapraklarda ölü kenarlar.
Potasyum eksikliği durumunda ne yapabilirsiniz?
Alt medyada EC yüksekse temiz suyla medyayı yıkayın.
Potasyum ekleyin.
Potasyum eksikliğin belirtileri
Potasyum eksikliği ile terleme azalır. Bunun sonucunda yapraklarda sıcaklık artar ve bu da hücrelerin yanmasına neden olur. Bu genellikle buharlaşmanın normalde en yüksek olduğu yaprakların kenarlarında meydana gelir.
Potasyum eksikliğin gelişimi
Genç yaprakların uçları gri kenarlıdır.
Yapraklar kenarlardan damarlara doğru sararır ve yaprağın kendisinde pas renginde ölü noktalar belirir.
Yaprakların uçları kıvrılır ve yaprakların tüm kısımları çürümeye başlar. Yapraklar kıvrılmaya devam eder sonunda ölür ve düşer.
Aşırı potasyum eksikliği, bitkilerin sıska, sağlıksız görünmesine ve çiçeklenmenin büyük ölçüde azalmasına neden olur.
Potasyum eksikliğinin nedenleri
Çok az veya yanlış türde gübre.
Kök çevresindeki alanda aşırı miktarda sodyum (tuz); sodyum potasyumun emilimini yavaşlatır. EC yükselir.
Potasyum eksikliğine çözüm
Substrat veya topraktaki EC yüksekse boş ya da flushlı suyla yıkayın.
Potasyum ekleyin.
Ek Bilgi
Potasyum bitki tarafından hızlı ve kolay bir şekilde emilir.
Çok fazla potasyum tuz hasarına, kalsiyum ve magnezyum eksikliğine ve köklerin asitlenmesine neden olur!
3. Azot (N) Eksikliği
Azot bir bitkinin ihtiyaç duyduğu en önemli elementlerden biridir. Proteinlerin, klorofilin, vitaminlerin, hormonların ve DNA'nın önemli bir parçasıdır. Azot, enzimlerin bir bileşeni olarak tüm enzim reaksiyonlarında rol alır ve bitki metabolizmasında aktif rol oynar.
Azot bitki tarafından çoğunlukla nitrat ve amonyum formunda emilir. Ayrıca küçük organik moleküller yoluyla da emilebilir. Bitkilerin beslenmesinde nitrat ve amonyum dengesinin doğru olması önemlidir, aksi takdirde rizosferdeki (kökleri hemen çevreleyen ortam) pH çok yüksek veya çok düşük olacaktır. Azot kaynağı olarak nitrat içeren bitkiler daha yüksek organik asit içeriğine sahiptir.
Nitrat, bitkide nitroredüktaz enzimi tarafından amonyuma dönüştürülür. Amonyum daha sonra organik moleküllere dahil edilir. Azotun bitkinin büyümesi üzerinde olumlu etkisi vardır. Bitki daha geniş yapraklara sahip olur, daha fazla dallanır.
Kısaca azot hakkında
Azot nedir ve ne işe yarar?
Azot enzimlerin bir parçasıdır ve tüm enzim reaksiyonlarında rol oynar. Ayrıca bitkinin metabolizmasında aktif rol oynar.
Azot eksikliğinin belirtileri nelerdir?
Mor saplar.
Yaprakların sararması.
Yapraklar ölür ve düşer.
Azot eksikliğin de ne yapabilirsin?
Besin solüsyonun EC' sini artırın veya ekstra nitrojen ekleyin.
Azot eksikliğin belirtileri
Saplar mora döner, yapraklar sararır ve sonunda düşer.
Azot eksikliğin gelişimi
Belirtiler ilk olarak bitkinin orta ve üst kısımlarındaki daha büyük yapraklarda görülür.
Bitkinin rengi bir bütün olarak daha açık hale gelir.
Bitkinin alt kısmındaki daha büyük yapraklar açık yeşile döner. Küçük yaprakların sapları da artık mora dönüyor. Sapta belirgin dikey mor çizgiler belirir.
Bitkinin alt kısmındaki yapraklar zamanla giderek sarı ve beyaz hale gelir. Sonunda yapraklar solar ve düşer.
Büyüme gözle görülür şekilde engellenir: daha kısa bitkiler, daha ince gövdeler, daha az yaprak oluşumu ve daha küçük yapraklar.
Bitkinin üst ve orta kısımları da giderek sarı ve beyaz hale gelir.
Büyüme noktalarında yapraklar biraz daha uzun süre yeşil kalır, ancak normal nitrojen seviyesine göre çok daha az yeşildirler.
Zorla çiçeklenme ve önemli yaprak kaybı meydana gelir.
Verimde önemli bir azalma.
Azot Eksikliğinin Nedenleri
Azot eksikliği yanlış beslenmeden veya yetersiz besinlerle beslenmeden kaynaklanabilir. Çok fazla taze organik madde içeren substratlar, mikroorganizmaların nitrojeni sabitlemesi nedeniyle nitrojen eksikliğine neden olabilir
Azot Eksikliğine Çözüm
Besin solüsyonunun EC'sini artırın ve medyayı bu besin solüsyonuyla yıkayın.
Sıvı veya özel bir 'tek besinli' ürün aracılığıyla besin solüsyonuna nitrojeni kendiniz ekleyin.
Yaprakların alt kısımlarına nitrojen çözeltisi püskürtün. Bunu günün sonunda, ışıklar sönmeden hemen önce yapmak en iyisidir. Yaprakları yakmamaya dikkat edin.
4. Demir (F) Eksikliği
Demir bir bitkinin yaşamı için çok önemlidir. Demirin bitkinin genel metabolizmasında çok sayıda önemli işlevi vardır ve klorofil sentezi için gereklidir.
Genel olarak demir bitki tarafından zayıf bir şekilde emilir. Ancak belirli bir formda ve doğru koşullar altında kökler tarafından yeterince emilebilir. Toprak nadiren çok az demir içerir, ancak bitki tarafından emilebilecek doğru demir formunun eksik olması mümkündür. Demirin emilimi büyük ölçüde pH'a bağlıdır. Genellikle asidik topraklarda emilebilir formda yeterli miktarda demir bulunur.
Kısaca demir hakkında
Demir nedir ve ne işe yarar?
Demirin bitkinin genel metabolizmasında çok sayıda önemli işlevi vardır ve klorofil sentezi için gereklidir.
Demir eksikliğinin belirtileri nelerdir?
Özellikle genç yapraklarda kuvvetli sararma.
Sararma yapraklardaki damarlar arasından başlayarak genişler.
Demir eksikliği durumunda ne yapabilirsiniz?
Bitkiye sulu bir EDDHA veya EDTA demir şelat çözeltisi püskürtülmesi.
Demir eksikliğin belirtileri
Demir eksikliği, ağır büyüme veya yüksek bitki stresi dönemlerinde ortaya çıkabilir. Noksanlık, genç yaprakların kuvvetli sararması ve damarlar arasında büyüyen sararma ile karakterize edilir. Bunun temel nedeni demirin bitki içinde hareket edememesidir. Genç yapraklar yaşlı yapraklardaki demiri ememezler. Şiddetli demir eksikliğinde yaşlı yapraklar ve yapraktaki küçük damarlar da sararabilir.
Demir eksikliğin gelişimi
Genç yapraklarda ve büyüyen sürgünlerinde içten dışa doğru yeşil/sarı kloroz. Damarlar genellikle yeşil kalır.
Yaprakların bazen neredeyse beyaz bir renge kadar sürekli sararması. Büyük yapraklar da sararır. Bu büyümeyi engeller.
Şiddetli vakalarda yapraklarda nekroz görülür. Bitkinin büyümesi ve çiçeklenmesi engellenir.
Demir eksikliğinin nedenleri
Kökteki pH çok yüksek (pH 6,5 üstünde).
Kökün yakınındaki ortam çok miktarda çinko ve/veya manganez içerir.
Kökteki demir konsantrasyonu çok düşüktür.
Kökteki sıcaklık düşüktür.
Kök ortamı çok ıslak. Bu, köklere oksijen beslemesinin durmasına neden olur.
Kök sistemi hasar görmüş, enfekte olmuş veya ölü köklerden dolayı verimsiz çalışır.
Besleme tankında çok fazla ışık var; ışık alglerin büyümesini teşvik eder. Algler ayrıca demiri tüketir ve demir şelatlarını parçalar.
Demir eksikliğine çözüm
PH'ı düşürün.
Alt tabakaya demir şelatları eklenebilir.
Drenaj iyileştirilebilir ve toprak sıcaklıkları arttırılabilir.
Gerekirse demir şelatlarıyla yapraktan besleme uygulayın. Topraksız tarımda iyi bir gübre kullanılırsa demir eksikliği neredeyse tamamen ortadan kaldırılabilir.
Yapabileceğiniz en iyi şey bitkilere sulu bir EDDHA (litre başına maksimum 0,1 gram) veya EDTA şelatları (litre başına maksimum 0,5 gram) çözeltisi püskürtmektir.
5. Magnezyum (Mg) Eksikliği
Magnezyum bitkiler için vazgeçilmez bir elementtir. Bitkilerde klorofil (yaprak yeşili) için bir yapı taşı oluşturur ve bu nedenle fotosentez için gereklidir.
Aynı zamanda magnezyum enerji aktarımında da önemli rol oynar. Tıpkı kalsiyum gibi musluk suyunun bir parçasıdır ve suyun sertliğini etkiler. Magnezyum Besinleri, potasyumlu gübreler için kullanılanlarla aynı temelde üretilir.
Kısaca magnezyum hakkında
Magnezyum nedir ve ne işe yarar?
Magnezyum bitkiler için vazgeçilmezdir ve fotosentez için gereklidir.
Klorofilin yapı taşıdır.
Magnezyum eksikliğinin belirtileri nelerdir?
Paslı, kahverengi lekeler.
Yaprak damarları arasında düzensiz, soluk sarı lekeler.
Magnezyum eksikliği için ne yapabilirsiniz?
Bitki yapraklarına her 4-5 günde bir magnezyum çözeltisi püskürtün. Yada besin solüsyonuna magnezyum ekleyin.
Magnezyum eksikliğin belirtileri
Magnezyum eksikliğinde, magnezyum bitkinin üst kısımdaki genç yapraklarına taşınır. Bu sebeple üst kısmın altındaki orta yaşlı yapraklardaki klorofil bir miktar bozulur. Bu dağılım damarlar arasında paslı kahverengi lekeler ve/veya soluk, düzensiz sarı lekeler şeklinde görülebilir. Hafif bir magnezyum eksikliğinin çiçeklenme üzerinde çok az etkisi vardır, ancak çiçekler ne kadar gelişirse belirtiler o kadar belirgin hale gelir.
Magnezyum eksikliğin gelişimi
Eksikliğin ilk belirtileri 4-6. hafta civarında ortaya çıkar. Orta yaşlı yapraklarda (bitkinin üst kısmının altında) küçük, paslı kahverengi lekeler ve/veya düzensiz şekilli sarı lekeler görülür. Genç yaprakların rengi ve meyvenin gelişimi etkilenmez.
Yapraklardaki paslı kahverengi lekelerin boyutu ve sayısı artar. Belirtiler hastalıklı görünen bitkinin tamamına yayılır.
Noksanlık gerçekten şiddetli hale geldiğinde belirtilerin genç yapraklarda da ortaya çıktığını ve çiçek üretiminin azaldığını göreceksiniz.
Magnezyum eksikliğinin nedenleri
Magnezyum eksikliği, emiliminin aşağıdaki nedenlerle engellenmesi nedeniyle ortaya çıkabilir:
Kökün çok ıslak, soğuk ve/veya asidik ortamı.
Magnezyum miktarına kıyasla büyük miktarda potasyum, amonyak ve/veya kalsiyum (örneğin içme suyunda veya kalsiyum açısından zengin killi topraklarda yüksek konsantrasyonlarda kalsiyum karbonat).
Küçük medya.
Yetiştirme ortamında yüksek EC: Bu, buharlaşmayı engeller.
Magnezyum eksikliğine çözüm
Bitki yapraklarına her 4-5 günde bir magnezyum çözeltisi püskürtün. Ya da besin solüsyonuna magnezyum ekleyin.
6. Kalsiyum (Ca) Eksikliği
Kalsiyum bitkinin tamamında bulunur. Kalsiyum bitkide birçok işlem için kullanılır ancak özellikle büyüme süreci için önemlidir. Hücrelerde düzenleyici etkiye sahiptir ve bitkinin stabilitesine katkıda bulunur.
Bitkilerde iki taşıma sistemi vardır: ksilem ve floem. Besin maddelerinin çoğu her iki sistem aracılığıyla da taşınabilir ancak Kalsiyum için bu mümkün değildir. Kalsiyum neredeyse yalnızca ksilem damarları yoluyla taşınır ve bu nedenle bitki içinde çok az hareketliliğe sahiptir. Kökte her zaman yeterli kalsiyumun bulunması önemlidir, böylece bitki tarafından emilmeye sürekli olarak hazır olur.
Kısaca kalsiyum hakkında
Kalsiyum nedir ve ne işe yarar?
Kalsiyum büyüme süreci için önemlidir. Hücrelerde düzenleyici etkiye sahiptir ve bitkinin stabilitesine katkıda bulunur.
Kalsiyum eksikliği belirtileri nelerdir?
Keskin kahverengi bir kenarla çevrelenmiş sarı/kahverengi lekeler.
Kalsiyum eksikliğinde Ne yapabilirsiniz?
Kalsiyum içren sıvı besinleri kullanarak besin solüsyonuna kalsiyum ekleyin.
Kalsiyum eksikliğin belirtileri
Alt yaprakların hemen üzerindeki daha yaşlı, daha büyük yapraklar ilk belirtileri gösterir. Genellikle keskin, kahverengi bir kenarla çevrelenmiş sarı/kahverengi lekeler görünür. Ayrıca büyüme yavaşlar ve ciddi vakalarda tomurcuklar normalden çok daha küçük olur ve kapanmaz.
Kalsiyum eksikliğin gelişimi
Belirtiler genellikle yaşlı yapraklarda ilk lekelerin ortaya çıkmasından sonraki bir veya iki hafta içinde hızlı bir şekilde bitkinin tüm yapraklarına yayılır. Lekeler genellikle küçük, açık kahverengi lekeler olarak başlar ve zamanla büyür.
İki hafta sonra, tıpkı potasyum eksikliğinde veya yanık belirtilerinde olduğu gibi yaşlı yapraklarda ve çoğu zaman yaprakların kenarlarında giderek daha fazla lekeler belirir. Noktaların keskin bir kenarı vardır ve yalnızca yaprakların kenarında bulunmaz.
Bazı bitkilerde eksikliğin gelişim noktaları yapraklara ek olarak meyvelerin çevresinde ince, dar, lekesiz yapraklar olarak ta görülebilir.
Yaşlı yapraklar yavaş yavaş ölür ve nekrotik noktaların çevresinde sarımsı düzensiz şekilli alanlar ortaya çıkar. Yaprak ne kadar yaşlı olursa belirtiler o kadar şiddetli olur.
Çiçeklenme de engellenir ve gecikir. Meyveler oldukça küçük kalır.
Kalsiyum eksikliğinin nedenleri
Kökte aşırı miktarda amonyum, potasyum, magnezyum ve/veya sodyum. Emilim esas olarak amonyum tarafından ve minimum düzeyde sodyum tarafından engellenir.
Çok yüksek EC değeri veya aşırı yüksek veya düşük bağıl nem nedeniyle buharlaşma sorunları.
Kalsiyum eksikliğine çözüm
Alt tabakanın veya toprağın EC değeri çok yüksekse boş su veya flushlı suyla yıkanmalıdır. Sonrasında besin solüsyonuna kalsiyumlu besin eklenerek sulama yapılabilir. Aşırı asitli topraklarda pH'ı yükseltmek için pH yükseltici kullanılabilir. Çok asidik olmayan doğru toprağı kullanın. Asidik toprak genellikle yetersiz kireç içerir. İyi saksı toprağı ve hindistancevizi substratları zaten kireçle donatılmıştır.
7. Fosfor (P) Eksikliği
Fosfor tüm canlı organizmalar için önemli bir rol oynar ve bitkiler ve hayvanlar için temel bir besindir. Hücrenin yaşam süreçlerinde ve bitkinin genel enerji transferinde önemli bir rol oynar. Fosfor aynı zamanda hücre duvarlarının, DNA'nın ve her türlü protein ve enzimin yapı taşıdır.
Genç bitkiler için fosfatın varlığı esastır; Bir bitkinin tüm yaşam döngüsü boyunca kullandığı fosfor miktarının yaklaşık dörtte üçü bitki yaşamının ilk çeyreğinde emilir. En büyük fosfor konsantrasyonları bitkinin gelişmekte olan kısımlarındadır: kökler, büyüyen sürgünler ve damar dokusu.
Kısaca fosfor hakkında
Fosfor nedir ve ne işe yarar?
Fosfor, hem hücre süreçlerinde hem de bitkinin toplam enerji transferinde önemli bir rol oynar.
Diğer şeylerin yanı sıra hücre duvarları ve DNA için bir yapı taşı.
Fosfor eksikliğinin belirtileri nelerdir?
Mor/siyah nekrotik yaprak kısımlarına sahip küçük bitki.
Yapraklar deforme olur ve büzülür.
Fosfor eksikliği durumunda ne yapabilirsiniz?
Fosforlu besinleri besin solüsyonuna karıştırarak medyanıza verin.
Fosfor eksikliğin belirtileri
Bitki, deforme olup büzüşen mor/siyah nekrotik yaprak parçalarıyla oldukça küçük kalır.
Fosfor eksikliğin gelişimi
Her şeyden önce, bitki koyu yeşile döner; potasyum eksikliğinde meydana gelenden farklı bir tür koyu yeşil (mavi/yeşil).
Boy uzaması ve yanlardaki bitki sürgünlerinin gelişimi engellenir.
2 ila 3 hafta sonra yaşlı ve orta büyüklükteki yapraklarda koyu mor/siyah nekrotik lekeler belirerek yaprakların deforme olmasına neden olur. Mor/siyah nekroz yaprakların saplarına doğru yayılır. Yaprak bükülür, önemli ölçüde kıvrılır ve ölür.
Ölü yapraklar kıvrılır ve buruşur, tipik koyu sarı mor bir renge sahiptir ve düşer.
Bitki tamamen çiçek açar, ancak verim minimumdur.
Fosfor eksikliğinin nedenleri
Doğada fosfat konsantrasyonunun düşük olması nedeniyle bitki hücreleri, fosforun tüm kök tarafından kolayca emilmesini sağlar. Bu nedenle fosfor eksikliği aşağıdaki durumlar dışında yaygın değildir:
Yetiştirme ortamının pH'ı çok yüksek (pH 7'den yüksek). Bu gibi durumlarda bitki fosforu absorbe edemez çünkü çözünmeyen fosfor bileşikleri gelişir.
Toprak çok asidik (pH 6’dan düşük) veya demir ve çinko açısından çok zengin. Bu fosfatın emilimini engeller.
Toprak çok serttir yada çok sıkıştırılmıştır. Fosfat artık emilemez.
Fosfor eksikliğine çözüm
Besin solüsyonuna fosforlu besin ekleyin.
Ambalajında garantili fosfat yüzdesi bulunan ürünleri seçin. pH çok yüksekse düşürün. pH çok düşükse yükseltin.